امروزه “نوآوری” در توسعه کسب‌و‌کارها عاملی مهم و اساسی به حساب می‌آید. رهبران و مدعیان حوزه‌های مختلف در صدد تحقق این مهم در محصولات و ایده‌های خود هستند و سعی در روشن کردن شکاف میان “اختراع” و “نوآوری” را دارند. ماحصل نوآوری و گسترش سریع کاربرد پرینت سه بعدی کفش، تولید کفش‌هایی است که مشابهی ندارند. گزارشگر اسمارتک (SMARTECH) می‌نویسد: کاربرد پرینت سه بعدی کفش در صنعت خود سودِ ۵.۹ میلیارد دلاری تا سال ۲۰۲۹ به دنبال خواهد داشت؛ با پشتوانه ادغام کمپانی ای‌ام (AM) با صنعت کفش پیشبینی می‌شود که رسیدن به این رقم دور از باور نیست.
در این مقاله از مرکز خدمات پرینت سه بعدی تبریز، موضوع پرتاب از مُد به عملکرد گرایی و تحولات خارق‌العاده در حوزه‌ی صنعت کفش و کاربرد پرینت سه بعدی کفش صورت خواهد گرفت. در ادامه نیز 5 مورد موفق در این زمینه، بررسی خواهد شد. بر کسی پوشیده نیست که با دوری از مسیری که قبلاً در کسب‌و‌کارها به خوبی پیموده شده است، می‌توان تغییرات مورد نیاز برای جهش رو به جلو را ایجاد کرد و این همان رویه‌ای است که این شرکت‌ها برای طراحی کفش‌های خود از آن استفاده کرده‌اند.
1. کفش پرینت سه بعدی آدیداس و کربن
شرکت آدیداس – خالق تغییرات و پیشرو در صنعت کفش- تولید اخیر خود، با عنوان (4DFWD) جدیدترین همکاری‌اش با شرکت چاپ سه بعدی بنام کربن (CARBON) را معرفی کرد.
اولین کفش تولید شده با استفاده از این تکنولوژی در سال ۲۰۱۷ بنام فیوچر کرفت (FUTURE CRAFT) است که قسمت میانی و ضربه‌گیر کفش به عنوان محوری با کارکردِ راحتیِ شخص استفاده کننده، عمل می‌کند. نسخه جدید ” ۴دی اف” توانست ترکیبی امید بخش از پیشرفت‌های جدید را به نمایش بگذارد.
یکی از بهترین‌های ِتولیدی ِشرکت آدیداس در زمینه کاربرد پرینت سه بعدی کفش در 5 سال گذشته، ترکیب انقلابی رزین کربن بنام “EPU41” بوده است: ماده‌ای با خواص الاستومری بالا که انعطاف و سختی را توامان شامل می‌شود.
در گام بزرگ بعدی ۴ دی ترکیب جدید “EPU44” را که یک الاستومر سخت‌تر و بسیار انعطاف پذیرتر است، با همکاری شرکت کربن معرفی می‌کند. ۴۰ درصد ترکیبی این ماده مناسب محیط زیست است و این سازگاری با محیط زیست برای بازاری که نگرانی‌های زیست محیطی دارد، از اهمیت بالایی برخوردار است. با افزایش الاستومر، پتانسیل طراحی کفش با کیفیت بالا نیز توامان زیاد می‌شود.
ساختار مشبکی زیره میانی آدیداس، یکی دیگر از ویژگی‌های خاص آن است که قابلیت تنظیم و در نتیجه شخصی‌سازی محصول را فراهم می‌آورد. با در نظر گرفتن الزامات آناتومیک مخصوص پا، ضربات وارده شده به پا در حین دویدن و توجه به ساختار مشبک پاپیونی شکل ” ۴دی”، فرم کفش از جلو تا پاشنه‌ی پا تغییر پیدا می‌کند و بهترین تجربه ورزشی را پدید می‌آورد؛ این یعنی کفش با دونده همکاری می‌کند. در اصل شخصی‌سازی برای مدتی مزیت اصلی پرینت سه بعدی در صنعت کفش به حساب می‌آمد. همکاری نیوبالانس (New Balance) با شرکت سوپربفیت (SUPERBFEET) و اچ‌پی (HP Inc) در سال ۲۰۱۹ کفش‌های سفارشی موسوم به نیوبالانس استراید (New Balance Stride3D Insoles) رونمایی می‌کند که از اسکن سه بعدی پا برای تولید زیره کفش‌ها استفاده می‌کنند. این کفش نه تنها برای اهداف ورزشی، بلکه برای پیاده روی روزانه نیز استفاده می‌گردد که چنین پیشرفت توسط “ای‌ام” بسیار امیدوار کننده به نظر می‌رسد.
2. کتانی‌های مرموز شرکت سین ترتکت
دنیای خارق‌العاده‌ی خیالِ استفان هنریش (Stephan Henrich) “کفش کتانی مرموز” با فناوری‌های “ای اپ‌م” را معرفی می‌کند. کفشی که با هر قدم اثری به سبک موجودات مرموزی چون پاگنده‌ها بر زمین می‌گذارد.
سیستم جوشی لیزری و سیستم شخصی‌سازی یکی از ویژگی‌های بارز این محصول است که چاپ آن در راستای آناتومی فردی هر شخص صورت می‌گیرد و ترکیبی عجیب و در عین حال هیجان انگیزی از جلوه‌های بصری نامتعارف و راحتی ارگونومیک، پدید می‌آورد.
زمانی که کفش‌های هنریش در تاریخچه کفش‌های چاپ سه بعدی قرارگرفت، به عنوان نمونه‌ای بارز از پیشرفت در سال ۲۰۱۹ یاد می‌شود. در همین سال در مقاله‌ای نوشته شد: کاربرد پرینت سه بعدی کفش، ایده‌ای خلاقانه ولی در حال حاضر غیر قابل اجراست. در آن زمان چنین هدفی دور از دسترس به نظر می‌رسید. سه سال بعد در یک اقدام ناباورانه کفش‌های هنریش که به‌طور کامل از پرینت سه بعدی تشکیل شده است، رونمایی شد و در اقدامی، تمام ظرفیت تولید آن به “ای‌ام” واگذار گردید.
در واقع سینتراتکت (Sintratec) در این زمینه تنها نبود. همکاری زیلر فیلد (zeller field) و هرون پرستون (Heron Preston) در سال ۲۰۲۱ باعث به وجود آمدن کفش‌های هیرو نامبر وان (hero no 1) آغاز شد که تولید آن مدیون چاپ سه بعدی است. مزیت اساسی و مهم ساخت مبتنی بر این روش، ایجاد محصولی با قابلیت بازیافت است. پروژه هنریش، معناهای زمینی را به اسطوره شناسی تبدیل می‌کند. این تحولات نوآورانه بر تاریخ “ای‌ام” اثرگذاشته و به هر قدم از دارنده‌ی این کفش اهمیت داده می‌شود.
3. صندل‌های ایسی میاکه و مگاریمونو (Type-III Magarimono Project)
در حالی که تولید کفش چاپ سه بعدی قدرت ایجاد طرح‌های فوق العاده را دارد، صندل‌های مارک (IsseyMiyake) “میاکه” معنای تازه‌ای به همکاری میان انسان و ماشین اضافه کرد. این کفش با در نظرگرفتن یک موضوع تاریخی ِغنی و باز سازیِ صندل‌های بند دار ژاپنی که به صورت سنتی با متریالی مانند کاه برنج بافته می‌شوند، توانست این مجموعه را تولید کند.
میاکه به عنوان یک چهره‌ی مبتکر در صنعت مد در کنار ماگاریمونو (Magarimono) با طراحی مجموعه‌ی اوریجینا‌ل‌ها، اولین کتانی‌های چاپ سه بعدی را وارد صنعت کفش ژاپن کرد. با تلاش هر دو، پروژه‌ی موسوم به “ماگاریمونو سه” شروع می‌شود. صندلی که زیره‌اش چاپ سه بعدی و شامل طناب‌های با دست بافته شده است تا پایه‌ی بالشتکی مانندی ایجاد کند. ورود انسان و عملکرد ماشینی با هماهنگی توصیف ناپذیری عمل می‌کنند و نگرانی‌هایی از قبیل اینکه حضور پرینت سه بعدی در صنعت مد ممکن است وجود حس ارزشمندِ عشق و مراقبت طراح، در طرح‌های دست ساز را به خطر بیاندازد، از بین می‌برد.
میاکه و ماگاریمونو روایت نبرد بین جدید و قدیم را از بین می‌برند تا به جای آن ظرفیت‌های هم زیستی و هماهنگی را کشف کنند. روش‌هایی که می‌توانند با هم ادغام گردند و همزمان به شکوفایی هم کمک کنند.
مقاله ژا (weixin zha) در سال ۲۰۱۹ برای فشن یونایتد ( fashion united) از لوکاس دانشجوی طراحی مد نقل قول می‌کند که: “صنعت مد بدون چاپ سه بعدی هم می‌تواند به خوبی عمل کند. هر دو به گونه‌ای باید تعامل کنند که قبلاً مشابه آن دیده نشده است. صندل‌های میاکه به این دست‌آورد هم به معنای واقعی کلمه و هم استعاری آن دست یافته است.
4. کفش‌های کوهنوردی شرکت اتوس با همکاری اسکالپتئو و اچی‌پی
کفش‌های ورزشی در جست‌و‌جوی خلاقیت و نوآوری، در چندین سال گذشته در مرکز توجه بوده‌اند. به عنوان مثال آدیداس همواره در این حوزه پیشرو بوده‌است. با ادامه همین روند در سال ۲۰۲۲ شاهد آفرینش اولین کفش کوهنوردی پرینت سه بعدی بودیم که وارد بازار شد.
آتوس (ATHOS) یک استارتاپ مستقر در بارسلون با فناوری اچ‌پی (HP) و دفتر خدمات پرینت سه بعدی اسکالپتئو (Sculpteo) همکاری نموده است و بازاری را مورد هدف قرار داد که محصولات مورد پسند مشتریان را ارایه می‌دهند.
ناراحتی شدید کفش‌های کوهنوردی در سطح وسیع پذیرفته شده است و در اغلب موارد استفاده از آن باعث آسیب و حتی بد شکلی مزمن پای ورزشکاران می‌گردد. برای کوهنوردان غیر معمول نیست که جهت ایمنی، کفش‌های سه سایز کوچکتر هم انتخاب می‌کنند.
پروسه‌ی سفارش کفش در اپلیکیشن آتوس شروع می‌شود و مشتریان قادر هستند پاهایشان را با استفاده از تلفن همراه خود اسکن کنند و پروسه‌ی شخصی‌سازی متناسب با حالت کوهنوردی‌شان به آنان داده می‌شود.
سپس بدنه‌ی کفش با استفاده از (AM’s Ultrasint® TPU01) چاپ می‌شود که به طور خاص با پرینترهای mjf سری ۵۲۶ طراحی شده است. ماده‌ای که خاصیت ارتجاعی چشم‌گیری برای استفاده‌ی کوهنوردان در زمین‌های غیر قابل پیشبینی دارد.
بر اساس مطالعه‌ی اپیدمیولوژیک در سال ۲۰۱۳ توسط مجله‌ی انجمن پزشکی پا در آمریکا؛ کفش‌های آتوس به ۸۶ درصد از کوهنوردانی که از ناراحتی‌های پا رنج می‌برند آرامش می‌بخشد. آن‌ها همچنین قول داده‌اند کنترل ورزشکاران را به بدنشان باز گردانند و باعث شوند بیشتر توجه استفاده کنندگانِ این کفش – بجای درد استفاده از کفش‌های ناراحت- معطوف به مناظر زیبای اطرافشان شود.
5. کفش نایک
به عنوان مقاله‌ای در مورد مستند سازی و کالبد شکافی هیجان انگیز کفش های “ای‌ام”، که تا سال ۲۰۲۲ شاهد آن بودیم، باز‌سازی عظیم نایک آکرونیم (Nike x ACRONYM®) توانسته جایگاه خود را در این فهرست به سهولت بدست آورد.
اگر چه بدنه‌ی اصلی این کفش به خودی خود از چاپ سه بعدی استفاده نمی‌کند اما هر کفش دارای دو گیره‌ی پاشنه‌ی تی‌پی‌یو (tpu) قابل جدا شدن است؛ همراه با قابلیت دانلود و چاپ سه بعدی پاشنه‌هایی با طرح‌های مختلف.
در جشنی از این مجموعه، از ده طراح خلاق دعوت به عمل آمد تا این گیره‌های پاشنه را طراحی کنند. سپس با همراهی آکرونیکس (acronyx) برای چاپ سه بعدی مدلسازی شد و در دسترس عموم قرار گرفت.
علاو بر این تعدادی از هنرمندان مشتاق، طرح های خود را با برداشت از جمله‌ی قطعه “art direction” و با الهام از مجموعه انیمیشن محبوب (Neon Genesis Evangelion) ارایه دادند.
موضوع شخصی‌سازی در این مقاله طعم متفاوتی پیدا می‌کند: تغییر نگاه از آناتومیک بدن و پا، به سمت ترجیحات زیبایی شناسانه.
نبوغ نایک در نوع ایکس (x): که مخفف blazer low است؛ برای تعامل و هماهنگی بیشتر با پرینت سه بعدی به عنوان یک رساله‌ی خلاق عمل می‌کند.
“ای‌امم” به عنوان سردمدار و شرکت موفق در زمینه استفاده از کاربرد پرینت سه بعدی کفش ، از معنای کلاسیک طراحی کفش فاصله می‌گیرد و باعث ایجاد فضایی می‌گردد تا طراحی با میل صاحب کفش انجام گردد.
6. قدم نهادن در آینده
با افزایش سرعت تکنولوژی، چاپ سه بعدی به عنوان ابزاری چند وجهی برای صنعت کفش عمل می‌کند و به طور دو جانبه هم با مشکلات مبارزه می‌کند و هم افق خلاقیت‌ها را بیشتر می‌کند.
تغییری که کاربر با جوشش ملایم در سال 2019 در بازار ایجاد کرده است به نظر می‌آید روزی همه‌ی این صنعت را متحول خواهد کرد.
در این مقاله شخصی‌سازی با استفاده از کاربرد پرینت سه بعدی کفش به‌طور مداوم به عنوان مزیت بی‌نظیر استفاده از رویکردهای “ای‌ام” برای تولید محصولات و کفش‌های به روز و نوآور نام برده شده است. در واقع مزایای زیادی به همراه دارد: از امکان اصلاح محصولات گرفته تا تامین نیازهای آناتومیک منحصر به هر فرد. برای افزایش عملکرد ورزش، تسکین درد یا ایجاد جایی برای هنرنمایی هنرمندان، هیچ چیزی در این میان بی اهمیت نیست. به لطف کاربرد پرینت سه بعدی کفش ، با پیشبینی وینتِیج (vintage)، نرخ سالانه رشد بازارهای چاپ سه بعدی بین سال های 2022 تا 2028 به رشد 18.4 درصدی خواهد رسید. به نظر این پیشبینی اسمارتک به آرامی اما پیوسته در حال وقوع است. مقاله‌ی قبلی این سایت یافته‌های خود را در باب چاپ سه بعدی این گونه خلاصه کرد: “پرینت سه بعدی، درها را برای خلاقیت و نوآوری در صنعت کفش باز می‌کند.” و در سال 2022 این پیش بینی به واقعیتی انکار ناپذیر تبدیل شد.
مقالات پیشنهادی برای مطالعه: